Chảy nước mắt sống: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa

Trang chủ > Chuyên khoa > Trị liệu > Nhãn khoa > Chảy nước mắt sống: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và phòng ngừa

Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng mười 10, 2024

Chảy nước mắt sống không chỉ là một triệu chứng đơn thuần mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác. Vì vậy, việc tìm hiểu nguyên nhân và cách điều trị là vô cùng cần thiết.

Chảy nước mắt sống là gì?

Chảy nhiều nước mắt hay chảy nước mắt sống là tình trạng nước mắt tiết ra nhiều hơn bình thường và liên tục. Thông thường, nước mắt được thoát ra ngoài qua mũi hoặc miệng, nhưng khi đường thoát bị tắc nghẽn, nước mắt sẽ trào ra từ góc trong của mắt, tạo thành hiện tượng chảy nước mắt sống.

Chảy nhiều nước mắt hay chảy nước mắt sống là tình trạng nước mắt tiết ra quá mức và liên tục
Chảy nước mắt sống là tình trạng nước mắt tiết ra quá mức và liên tục

Nếu tình trạng chảy nước mắt sống kéo dài, nước mắt bị ứ đọng trong túi lệ có thể gây nhiễm khuẩn lệ đạo. Túi lệ bị viêm, chứa mủ nên khi ấn vào góc trong mắt, mủ sẽ trào ra. Người bệnh có thể cảm thấy đau nhức. Trẻ nhỏ mắc bệnh có thể sốt, quấy khóc, và thường xuyên dụi tay vào mắt.

Trong một số trường hợp, tắc lệ đạo có thể tự khỏi khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, tắc lệ đạo cũng có thể do các nguyên nhân khác như chấn thương vùng mắt, xoang, hoặc viêm nhiễm mạn tính ở mắt, ví dụ như bệnh mắt hột, viêm kết mạc. Những tình trạng này có thể gây thu hẹp lệ đạo và dẫn đến tắc lệ đạo không hoàn toàn.

Thực tế, nguyên nhân của tắc lệ đạo mắc phải trong hầu hết các trường hợp vẫn chưa được xác định rõ ràng. Ngoài ra, phụ nữ có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn nam giới.

Nguyên nhân gây bệnh chảy nước mắt sống

Chảy nước mắt sống, hay còn gọi là tắc lệ đạo, là tình trạng nước mắt không thoát được xuống mũi mà tràn ra ngoài khóe mắt. Dưới đây là những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này:

Tắc tuyến lệ (tắc lệ đạo)

Chảy nước mắt sống thường do tắc tuyến lệ, một ống dẫn nước mắt từ góc mắt vào mũi. Tuyến lệ bao gồm lỗ lệ, túi lệ, lệ quản và ống lệ mũi. Nước mắt tiết ra sẽ theo ống này chảy xuống mũi. Khi khóc nhiều, lượng nước mắt tăng khiến nước mắt tràn ra mũi. Tắc tuyến lệ thường xảy ra ở ống lệ mũi, phổ biến ở cả trẻ sơ sinh và người cao tuổi.

Nhiễm trùng mắt

Mắt bị nhiễm trùng có thể gây chảy nước mắt, đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể để giữ mắt ẩm và loại bỏ vi khuẩn, dịch nhầy. Hai loại nhiễm trùng thường gặp gây chảy nước mắt là viêm kết mạc và viêm bờ mi.

Nguyên nhân gây ra có thể là do vi khuẩn, nấm hoặc phổ biến hơn là virus. Viêm kết mạc có thể xảy ra ở một hoặc cả hai mắt, gây ra các triệu chứng như đau mắt, nhìn mờ, đỏ mắt, cảm giác có sạn trong mắt, chảy nước mắt, rỉ mắt vào ban đêm và tăng tiết nước mắt.

Chảy nước mắt sống là tình trạng nước mắt tự chảy ra không kiểm soát được
Chảy nước mắt sống là tình trạng nước mắt tự chảy ra không kiểm soát được.

Dị ứng 

Tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như bụi bẩn, phấn hoa, cây cỏ, lông động vật hay nấm mốc có thể khiến mắt bị kích ứng, gây ra các triệu chứng như ngứa mắt, đỏ mắt, rát mắt và chảy nước mắt sống.

Kính áp cũ, bẩn

Sử dụng kính áp tròng trong thời gian dài, đặc biệt khi kính áp tròng cũ và bẩn, có thể làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng Acanthamoeba. Ký sinh trùng này có thể ăn mòn giác mạc và tấn công nhãn cầu, gây ra các triệu chứng như ngứa mắt, rát mắt, sưng mí mắt, đau mắt, nhìn mờ, nhạy cảm với ánh sáng và chảy nước mắt sống.

Khô mắt và chảy nước mắt

Mặc dù là hai hiện tượng trái ngược, khô mắt và chảy nước mắt có thể xảy ra cùng lúc. Mắt khô kích thích tuyến lệ tiết nước mắt để chống khô, tuy nhiên nước mắt tiết ra lại không bám dính được và trôi ra ngoài. Tình trạng này thường đi kèm với viêm bờ mi hoặc viêm nhiễm bề mặt nhãn cầu.

Mắt khô và mắt khỏe mạnh
Mắt khô và mắt khỏe mạnh

Để điều trị hiệu quả, cần kết hợp linh hoạt giữa thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm và nước mắt nhân tạo. Bệnh nhân nên ưu tiên sử dụng các loại thuốc không chứa chất bảo quản để hạn chế tình trạng khô mắt, ví dụ như nước mắt nhân tạo dạng tép.

Nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân đã nêu, liệt dây thần kinh số VII ảnh hưởng đến tuyến lệ cũng có thể dẫn đến hở mi và chảy nước mắt sống. Sẹo mí mắt, da mí mắt thừa hoặc mỡ xung quanh hốc mắt cũng có thể cản trở việc hút nước mắt, khiến nước mắt tràn ra mặt. Ở người cao tuổi, chảy nước mắt sống có thể do túi lệ suy giảm khả năng co bóp để hút và dẫn lưu nước mắt.

Dấu hiệu phát hiện chảy nước mắt sống

Tắc lệ đạo khiến nước mắt không thể chảy xuống mũi, dẫn đến trào ra ngoài từ góc mắt, gây chảy nước mắt. Nếu tắc lệ đạo kéo dài, nước mắt ứ đọng trong túi lệ có thể gây nhiễm khuẩn, viêm túi lệ, tiết dịch mủ. Khi ấn vào góc mắt, mủ có thể đùn ra, gây đau nhức. Trẻ nhỏ có thể bị sốt, quấy khóc và dụi tay vào mắt.

Tắc lệ đạo có thể gặp ở bất kỳ vị trí nào, nhưng hay tắc nhất là ống lệ mũi
Tắc lệ đạo có thể gặp ở bất cứ vị trí nào, nhưng tắc ống lệ mũi là tình trạng thường gặp

Nếu không được điều trị kịp thời, tắc lệ đạo, đặc biệt là tắc ở ống lệ mũi, có thể dẫn đến viêm túi lệ mạn tính. Biểu hiện thường gặp là chảy nước mắt, kèm theo chảy nhầy mủ và phù nề nhẹ vùng góc trong mắt.

Vùng này khi ấn vào có thể thấy dịch mủ xuất hiện ở khóe mắt, nếu không được điều trị kịp thời có thể trở nên nghiêm trọng hơn, hình thành áp-xe ở túi lệ hoặc rò rỉ mủ ra ngoài da. Bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em thường cảm thấy đau nhức dữ dội vùng góc trong mắt, biểu hiện sưng, đỏ, nóng và đau khi chạm vào. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể kèm theo triệu chứng sốt.

Phương pháp điều trị chảy nước mắt sống

Việc điều trị chảy nước mắt sống phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh. Bác sĩ sẽ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Dưới đây là một số phương pháp điều trị thường được áp dụng:

  • Tắc tuyến lệ: phẫu thuật đặt ống silicon trong lệ quản để nối với ống lệ mũi là một phương pháp hiệu quả, an toàn và có tỷ lệ thành công cao hơn so với các phương pháp thông thường.
  • Nhiễm trùng mắt, khô mắt: Điều trị chảy nước mắt sống do nhiễm trùng mắt thường sử dụng thuốc kháng sinh và chống viêm, tùy theo tình trạng cụ thể. Nếu thuốc điều trị gây khô mắt, có thể kết hợp thêm nước mắt nhân tạo để giữ ẩm cho mắt.
  • Hở mi, dị tật ở mi: Điều trị hở mi sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng. Với hở mi nhẹ, thuốc tra mắt dạng gel có thể giúp cải thiện. Tuy nhiên, đối với trường hợp hở mi nặng và có nguy cơ loét giác mạc cao, phẫu thuật khâu cò mi là cần thiết.
  • Giảm trương lực túi lệ: Nếu chảy nước mắt sống do túi lệ suy yếu, người bệnh có thể thử day nắn túi lệ. Cách thực hiện là đặt ngón trỏ dọc theo ống lệ ở mũi, sau đó day và miết nhẹ sống mũi để thông thoáng ống lệ. Nên thực hiện động tác này 3-4 lần mỗi ngày, mỗi lần 10-15 lần.
  • Kích ứng: Nếu chảy nước mắt sống do viêm kết mạc nhiễm trùng, bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng của bạn trong vòng một tuần để xem triệu chứng có đỡ hơn không trước khi quyết định kê đơn thuốc kháng sinh.
  • Tắc tuyến lệ bẩm sinh: Ngoài việc xác định chính xác tình trạng tắc lệ đạo bẩm sinh, bác sĩ chuyên khoa cần phân biệt nguyên nhân gây chảy nước mắt để loại trừ các bệnh nguy hiểm khác ở mắt như glôcôm bẩm sinh, viêm nhiễm mắt. Biện pháp điều trị bao gồm massage nhẹ nhàng vùng góc trong mắt, nơi có túi lệ, kết hợp với sử dụng kháng sinh nhỏ mắt và uống thuốc kháng sinh.

Cách phòng ngừa bệnh chảy nước mắt sống

Khám mắt định kỳ là cách tốt nhất để phòng ngừa các bệnh về mắt
Khám mắt định kỳ là cách tốt nhất để phòng ngừa các bệnh về mắt

Chảy nước mắt sống tuy không phải là bệnh quá nghiêm trọng nhưng lại gây ra nhiều phiền toái. Để phòng ngừa bệnh này, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:

  • Chảy nước mắt sống không chỉ do tắc tuyến lệ, mà còn có thể do nhiều nguyên nhân liên quan đến mắt. Do đó, khi có biểu hiện này, người bệnh nên đến cơ sở y tế có chuyên khoa mắt để được thăm khám và xác định nguyên nhân chính xác.
  • Để đảm bảo an toàn lao động, hãy đeo kính hoặc mũ bảo hộ để tránh dị vật bay hoặc bắn vào mắt.
  • Hãy đội mũ bảo hiểm khi tham gia giao thông để bảo vệ vùng đầu và mắt khỏi chấn thương.
  • Sử dụng thuốc nhỏ mắt theo đơn của bác sĩ một cách hợp lý và phù hợp với quy trình chăm sóc mắt hàng ngày.
  • Thời điểm lý tưởng để thông lệ đạo cho trẻ là khi trẻ được 4 – 6 tháng tuổi, vì sau 1 tuổi, hiệu quả của việc thông lệ đạo sẽ giảm đáng kể. Khi đó, bệnh nhân thường phải chờ đợi để thực hiện phẫu thuật tạo đường thông lệ đạo mới.
  • Để phòng ngừa tắc lệ đạo mắc phải do chấn thương hoặc phẫu thuật, biện pháp hiệu quả nhất là hạn chế tối đa những tổn thương này. Bên cạnh đó, việc khám chữa bệnh sớm và triệt để các bệnh viêm nhiễm mạn tính ở mắt như bệnh mắt hột, viêm kết mạc, là điều cần thiết để ngăn ngừa nguyên nhân gây tắc lệ đạo.
  • Thăm khám mắt định kỳ giúp phát hiện sớm và điều trị các bệnh về mắt, đặc biệt là khi bị nhiễm trùng mắt.
Chảy nước mắt sống không chỉ là một triệu chứng đơn thuần mà còn có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý mắt nghiêm trọng khác. Vì vậy, khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.
Đánh giá bài viết
Bài viết này có hữu ích với bạn không?

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

  • 1/ Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
    2/ Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng

Đăng ký tư vấn ngay

Đăng ký ngay để được tư vấn miễn phí về sức khỏe của bạn!

Bạn chưa điền số điện thoại

DMCA.com Protection Status
*Lưu ý: kết quả điều trị còn phụ thuộc vào cơ địa từng người
Gọi ngay Đặt hẹn
CHAT NGAY
Địa Chỉ Bác sĩ