Chỉ Định Thuốc Nội Tiết Cho Phụ Nữ Tiền Mãn Kinh

Dấu hiệu nhận biết thời kỳ tiền mãn kinh đang diễn ra

Mãn kinh là quá trình tự nhiên trong cuộc đời của phụ nữ, đánh dấu sự chấm dứt hoàn toàn chu kỳ kinh nguyệt (thường xảy ra từ 48 đến 53 tuổi) và ngừng sản xuất Estrogen từ buồng trứng. Tiền mãn kinh, tức giai đoạn trước khi mãn kinh, kéo dài từ 2 đến 5 năm, được đặc trưng bởi sự giảm Estrogen do chức năng buồng trứng suy yếu.

Triệu chứng tiền mãn kinh có thể khác nhau ở từng người, tuy nhiên khi tiến vào giai đoạn này, phụ nữ thường trải qua một số dấu hiệu sau:

• Rối loạn kinh nguyệt.
• Ra máu âm đạo không đều.
• Kinh nguyệt kéo dài.
• Cảm giác nóng bừng (bốc hỏa).
• Chóng mặt, nhức đầu.
• Cảm thấy lo lắng, mệt mỏi, căng thẳng.
• Tê và nhức các ngón tay.
• Khó ngủ hoặc mất ngủ.
• Cảm thấy ngực nặng.
• Tiểu nhiều lần hoặc tiểu không kiểm soát được.
• Khô âm đạo, đau khi quan hệ tình dục, ra máu,…

Có nên sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh?

Hiện nay, có nhiều phụ nữ tự ý mua thuốc bổ sung nội tiết tố kéo dài tuổi tiền mãn kinh khi cảm thấy mệt mỏi, bốc hỏa mà không có sự hướng dẫn từ bác sĩ. Vậy liệu dùng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ tiền mãn kinh có thể cải thiện các rối loạn ở giai đoạn này và việc sử dụng lâu dài có có tác động xấu đến sức khỏe hay không?

Thực tế cho thấy dùng hormone thay thế Estrogen đã được chứng minh là có thể giảm đáng kể các triệu chứng khó chịu của tiền mãn kinh, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dùng và giúp phụ nữ cảm thấy thoải mái hơn.

Ngoài ra, việc sử dụng thuốc cho phụ nữ tiền mãn kinh theo đúng liều lượng cũng có tác dụng phòng ngừa loãng xương, giúp ngăn ngừa gãy xương hông lẫn cột sống.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích mà thuốc mang lại cho phụ nữ tiền mãn kinh thì cũng tồn tại các rủi ro gây ra một số bệnh lý như:

• Tăng độ dày của niêm mạc tử cung hay nguy cơ mắc bệnh ung thư niêm mạc tử cung.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh đột quỵ, tắc nghẽn mạch máu não và tim.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vú.

Hiện nay, chất lượng cuộc sống là một vấn đề được quan tâm, vì vậy việc sử dụng hormone thay thế cho phụ nữ tiền mãn kinh nhằm giảm các triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên, trước khi sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh cần có sự chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa và thực hiện quá trình khám, tầm soát cẩn thận để đánh giá những yếu tố nguy cơ tiềm ẩn.

Những băn khoăn xung quanh việc chỉ định dùng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh

Trong thời kỳ tiền mãn kinh, sự thay đổi rõ rệt nhất là sự suy giảm hormone nữ, đặc biệt là Estrogen và Progesterone. Sự suy giảm Estrogen đóng vai trò quan trọng trong các biểu hiện của tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh. Do sự thay đổi hormone này nên việc sử dụng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ tiền mãn kinh trở thành một phương pháp bắt buộc.

Nguyên nhân hormone giảm xuất phát từ tuổi mãn kinh là do sự suy thoái của buồng trứng, làm giảm số lượng trứng và ngừng tổng hợp Estrogen khiến cho Estrogen cạn kiệt. Mặc dù sự suy giảm hormone là một quá trình tự nhiên và không thể tránh được nhưng thay đổi nồng độ Estrogen chưa xảy ra ngay lập tức mà có thể dao động mạnh trong tuổi tiền mãn kinh.

Sự giảm Estrogen làm cho phụ nữ không được hưởng lợi từ những tác động của nó chẳng hạn như kích tạo mỡ làm da đẹp và mềm mịn, kích thích sự phát triển tuyến vú, tử cung, mở rộng âm đạo, phát triển nang trứng, khơi gợi nhu cầu tình dục ở phụ nữ.

Các tác động này của Estrogen không còn được đáp ứng đầy đủ trong thời kỳ mãn kinh. Do đó, trong những trường hợp tác động tiêu cực quá mức chị em cần xem xét sử dụng hormone thay thế để can thiệp.

Liệu pháp dùng thuốc nội tiết tố cho phụ nữ tiền mãn kinh là một phương pháp quan trọng trong giai đoạn tiền mãn kinh. Nó sẽ sử dụng hormone nữ (Estrogen) tổng hợp từ bên ngoài nhằm bù đắp sự thiếu hụt hormone và cân bằng tình trạng dao động của Estrogen ở bên trong cơ thể.

Lợi ích khi sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh

Việc sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh giúp giảm những triệu chứng: Mặt đỏ như gấc chín và cảm giác nóng bừng giống bốc hoả. Do đó, thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh được khuyến nghị đầu tiên khi người phụ nữ có các triệu chứng rối loạn điều hoà vận mạch điển hình.

Đối với vấn đề loãng xương, nhiều nghiên cứu chỉ ra thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh có khả năng cải thiện tình trạng loãng xương. Các số liệu thực tế đã chứng minh rằng việc sử dụng hormone thay thế có thể giảm 27% nguy cơ loãng xương ở đốt sống, giảm 40% loãng xương ở xương chậu và xương cổ tay.

Về vấn đề bệnh lý mạch vành ở phụ nữ tiền mãn kinh, thuốc nội tiết cũng đã đạt được những thành tựu đáng chú ý. Cả nam giới lẫn nữ giới ở độ tuổi cao đều có nguy cơ mắc bệnh mạch vành do tuổi tác, chuyển hóa và mức độ vận động. Tuy nhiên, sự suy giảm hormone gây ra những tác động độc lập trong quá trình phát triển bệnh mạch vành ở phụ nữ tiền mãn kinh. Mặc dù vẫn còn tranh cãi về hiệu quả của thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh, nhưng nhìn chung liệu pháp hormone có thể giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành ở phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh. 

Những góc tối của thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh

Có hai điều mà chị em cần quan tâm và lo ngại khi sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh. Đầu tiên là nguy cơ ung thư vú. Mặc dù vẫn còn tranh cãi, nhưng nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối quan hệ giữa liệu pháp hormone với ung thư vú ở phụ nữ mãn kinh. Sự kéo dài của thời kỳ sản sinh Estrogen được cho là liên quan đến nguy cơ ung thư, do đó việc sử dụng liệu pháp hormone phải cẩn thận và có sự chỉ định từ bác sĩ.

Thứ hai, điều đáng lo ngại khác khi sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh là tăng nguy cơ tắc mạch. Estrogen có tác dụng phụ là gây ra rối loạn đông máu và hình thành cục máu đông trong các mạch máu. Nguy cơ này tăng lên khi sử dụng thuốc nội tiết kéo dài với liều lượng cao. Có nhiều báo cáo về các trường hợp đột quỵ và tử vong do tắc mạch não hoặc tắc mạch tim do lạm dụng Estrogen hoặc sử dụng liệu pháp hormone không đúng cách.

Điều này gây ra lo ngại nhiều hơn so với những triệu chứng tiền mãn kinh ban đầu. Ngoài ra, liệu pháp hormone cũng bị nghi ngờ là nguyên nhân gây ra nhiều tình trạng như tăng chảy máu âm đạo kéo dài, nguy cơ viêm gan, ung thư tử cung, sưng phù, đau đầu nghiêm trọng và nhiều tác dụng phụ khác. Trước những thay đổi cơ thể này, việc chỉ định thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh cần phải có sự cho phép từ bác sĩ.

Tóm lại, thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh vẫn được coi là một lựa chọn đầu tiên đối với những người gặp rối loạn điều hoà mạch điển hình như bốc hỏa, nóng bừng, đỏ mặt,… 

Lời khuyên về dinh dưỡng cho phụ nữ tiền mãn kinh

Nếu bác sĩ không đề xuất sử dụng thuốc nội tiết cho phụ nữ tiền mãn kinh, chị em có thể tìm đến các biện pháp tự nhiên và an toàn hơn để giảm cảm giác khó chịu trong giai đoạn tiền mãn kinh.

Phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh có nguy cơ loãng xương cao, do đó cần tăng cường sử dụng thực phẩm giàu Canxi, vitamin D như sữa, trứng và hải sản. Ngoài ra, trong giai đoạn này phụ nữ thường dễ mắc các bệnh tim mạch, cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, vì vậy cần tuân thủ chế độ ăn kiểm soát mỡ máu, giảm nồng độ muối, hạn chế lượng Cholesterol xấu, giảm tiêu thụ những thực phẩm có nguồn gốc động vật, dầu mỡ, thực phẩm chiên rán, thịt đỏ và hạn chế lượng đường như chè, bánh kẹo, nước ngọt,…

Bổ sung chất xơ cũng rất quan trọng cho sức khỏe (như khoai lang, bánh mì đen, gạo lứt,…) đồng thời cần tăng cường Protein và các thực phẩm từ đậu nành, đậu phụ, sữa đậu nành,… chứa nhiều chất Phytoestrogen có lợi cho phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh. Bổ sung thêm Omega 3 từ những loại cá, hạt óc chó, hạt lanh, hạt chia,… cũng có ích cho sức khỏe tim mạch.

Ngoài dinh dưỡng, việc duy trì một chế độ vận động phù hợp cũng mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là trong trường hợp phụ nữ tiền mãn kinh gặp các vấn đề về tiền đình. Đi bộ, chạy bộ, tập yoga,… đều là những môn thể thao phù hợp và nên được thực hiện đều đặn ít nhất 5 lần/tuần, mỗi lần từ 30 đến 60 phút.

Ở độ tuổi này, chị em phụ nữ cũng nên đi khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra mật độ xương, sàng lọc các bệnh thường gặp ở tuổi tiền mãn kinh và những loại ung thư để phát hiện sớm cũng như kịp thời điều trị.