Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 10 9, 2024
Mục Lục Bài Viết
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) dự báo tỉ lệ cận thị của trẻ em châu Á, trong đó có Việt Nam, ngày càng tăng, khoảng 80-90% vào năm 2050.
Nheo mắt là một hành động khá phổ biến ở trẻ nhỏ. Tuy nhiên, không phải lúc nào nheo mắt cũng là dấu hiệu bất thường. Để phân biệt được đâu là nheo mắt bình thường và đâu là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề về mắt, cha mẹ cần lưu ý những điểm sau:
Trẻ nheo mắt do phản xạ bình thường
Giống như người lớn, trẻ em cũng có phản xạ nheo mắt khi muốn nhìn rõ hơn một vật ở quá xa hoặc quá gần. Hành động này làm thay đổi hình dạng mắt, giúp hình ảnh của vật di chuyển chính xác vào các tế bào hình nón trong võng mạc, từ đó giúp trẻ nhìn rõ hơn.
Ngoài ra, nheo mắt cũng có thể là cách trẻ trêu đùa hoặc bắt chước người lớn. Nếu trẻ nheo mắt với tần suất bình thường, các bậc phụ huynh có thể yên tâm. Đó có thể chỉ là phản xạ tự nhiên hoặc hành động trêu đùa, bắt chước của trẻ.
Nheo mắt bất thường ở trẻ
Nheo mắt thường xuyên và liên tục khi nhìn vào một vật thể nào đó, ngay cả những vật thể trong phạm vi bình thường, là dấu hiệu đáng lo ngại. Đặc biệt, nếu trẻ có thêm các triệu chứng như dụi mắt thường xuyên, chớp mắt liên tục hơn 12 lần/phút, hoặc kéo đồ vật lại gần để nhìn rõ, thì cần đưa trẻ đến bác sĩ kiểm tra ngay.
Ngoài nheo mắt, trẻ còn có các triệu chứng khác như nhức đầu, chảy nước mắt, sợ ánh sáng, dụi mắt thường xuyên. Vậy trẻ nheo mắt liên tục là dấu hiệu bệnh gì? Liệu đây có phải là một bệnh lý nguy hiểm?
“Hội chứng TIC là dạng rối loạn vận động của hoạt động thần kinh không ổn định. Nếu rối loạn TIC liên quan đến vận động thì nó là giật cơ, ông bà nói là máy mắt. Nếu bệnh nhân đang nhẹ, không điều trị phòng ngừa thì sẽ nặng hơn”, bác sĩ Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) cho biết.
Nheo mắt là cách trẻ cố gắng điều chỉnh tầm nhìn khi vật thể ở quá xa hoặc quá gần. Hành động này giúp trẻ nhìn rõ hơn, nên trẻ sẽ nheo mắt thường xuyên hơn khi không thể nhìn rõ. Việc nheo mắt liên tục trong thời gian dài có thể trở thành thói quen.
Nheo mắt liên tục ở trẻ em không chỉ là một thói quen đơn thuần mà có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề về mắt. Việc trẻ thường xuyên nheo mắt có thể là do các nguyên nhân sau:
Tật khúc xạ
Trẻ thường xuyên nheo mắt hoặc chớp mắt có thể là dấu hiệu của các tật khúc xạ như viễn thị, cận thị, loạn thị. Khi mắt bị tật khúc xạ, thị lực kém hoặc phải hoạt động quá tải, trẻ cần tiết nước mắt hoặc co thắt cơ mi để nhìn rõ hơn, dẫn đến việc nheo mắt. Ngoài ra, tật khúc xạ cũng khiến trẻ khó nhìn rõ, khiến trẻ phải nheo mắt hoặc lại gần vật thể để nhìn rõ hơn.
Viêm kết mạc
Trẻ bị viêm kết mạc thường nheo mắt và dụi mắt vì cảm giác ngứa hoặc có vật gì đó dính vào mắt. Hành động này lặp đi lặp lại do viêm kết mạc gây ra ngứa, khô mắt và mờ mắt.
Viêm kết mạc là tình trạng viêm nhiễm lớp màng trong suốt bao phủ phần trắng của mắt và bên trong mí mắt (kết mạc). Đây là một bệnh khá phổ biến ở trẻ em, đặc biệt là trong môi trường tập thể như trường học, nhà trẻ.
Các vấn đề về thần kinh
Nháy mắt liên tục có thể là một biểu hiện của cơn động kinh ở trẻ em. Tổn thương dây thần kinh số V (dây thần kinh sinh ba) hoặc dây thần kinh số VII (dây thần kinh mặt), gây ra hiện tượng nháy mắt bất thường.
Ngoài ra, trẻ em mắc các bệnh thoái hóa thần kinh như hội chứng Parkinson, hội chứng Wilson hoặc cơn Hysteria cũng có thể bị nháy mắt nhiều.
Mắt lác
Trẻ bị lác mắt thường không nhìn thẳng mà nhìn theo nhiều hướng khác nhau. Tình trạng này xảy ra do sự mất cân bằng trong sự phối hợp của các cơ vận động mắt. Trẻ nheo mắt thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh lác cao hơn, đặc biệt là trẻ bị tật khúc xạ, nhược thị, sinh non, não úng thủy hoặc có tiền sử gia đình bị lác.
Vậy các bậc phụ huynh cần làm gì để con trẻ lấy lại được thị lực tốt nhất?
Theo Ths.BS Nguyễn Mai Hương – Phó trưởng Khoa Tâm Thần, Bệnh viện Nhi TƯ: “Xem tivi và điện thoại quá nhiều sẽ gây căng thẳng cho mắt và hệ thần kinh của đứa trẻ, khiến trẻ kém tập trung và ảnh hưởng đến kết quả học tập và như vậy cha mẹ và con cái lại xảy ra mâu thuẫn và chính những căng thẳng stress đó làm gia tăng hội chứng TIC ở trẻ…”.
Nếu con bạn thường xuyên nheo mắt hoặc chớp mắt khi xem tivi hoặc đọc sách, hãy đưa con đến khám bác sĩ chuyên khoa mắt. Tại đây, con bạn sẽ được kiểm tra thị lực bằng các phương pháp sau:
Kết hợp điều trị bằng thuốc, nghỉ ngơi và liệu pháp tâm lý có thể giúp giảm thiểu và loại bỏ tình trạng nháy mắt. Tùy vào nguyên nhân gây nháy mắt, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp cho từng trường hợp.
Khi trẻ nheo mắt liên tục, cha mẹ nên quan tâm và có những hành động phù hợp để bảo vệ thị lực cho bé. Dưới đây là một số điều cha mẹ nên làm:
Thị giác đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của trẻ, bởi 80% kiến thức trẻ tiếp thu trong những năm đầu đời đến từ việc quan sát. Việc phát hiện sớm dấu hiệu nheo mắt liên tục ở trẻ là rất cần thiết, vì đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề về thị lực như cận thị, viễn thị, loạn thị, nhược thị, …
Nếu không được điều trị kịp thời, các vấn đề này có thể ảnh hưởng đến việc học tập và tương lai của trẻ.
Trẻ nhỏ chưa thể diễn đạt rõ ràng về tình trạng mắt của mình và chưa phân biệt được mờ hay rõ. Do đó, việc theo dõi và phát hiện sớm các vấn đề về mắt của trẻ phụ thuộc rất nhiều vào người chăm sóc trẻ hàng ngày, chủ yếu là cha mẹ.
Nếu thấy con mình nheo mắt thường xuyên, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa mắt để được bác sĩ thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Việc chủ quan và để tình trạng này kéo dài có thể khiến trẻ bị tật khúc xạ, ảnh hưởng đến sinh hoạt và học tập hàng ngày.
Để phòng tránh hoặc làm chậm sự tiến triển của tật khúc xạ ở trẻ, cha mẹ nên:
Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.