Tác giả: Nguyễn Hương Ngày đăng: Tháng 2 28, 2025

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ Nhãn khoa

Viễn thị là một tật khúc xạ phổ biến ở mọi lứa tuổi, có thể gây suy giảm thị lực và tiềm ẩn nhiều nguy cơ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Có khoảng 30,9% người lớn và 4,6% trẻ em và trên toàn cầu bị viễn thị. Vậy đâu là nguyên nhân, dấu hiệu và phòng ngừa mắt viễn thị như thế nào?

Mục Lục Bài Viết

1 Viễn thị là gì?
2 Viễn thị ảnh hưởng đến tầm nhìn như thế nào?
3 Nguyên nhân gây viễn thị
4 Các triệu chứng viễn thị ở mắt
5 Viễn thị có chữa được không?
6 Chẩn đoán viễn thị ở mắt
7 Viễn thị được điều trị như thế nào?
8 Biến chứng tật viễn thị ở mắt
9 Biện pháp phòng ngừa viễn thị

Viễn thị là gì?

Viễn thị (Hyperopia) là một tật khúc xạ phổ biến của mắt, khiến người bệnh nhìn rõ các vật ở xa (ít nhất 6 mét hoặc gần 20 bước) nhưng lại gặp khó khăn khi nhìn các vật ở gần. Người bị viễn thị nặng có thể gặp khó khăn trong việc nhìn rõ mọi vật, bất kể vật đó ở gần hay ở xa.

*Viễn thị xảy ra khi ánh sáng đi vào mắt không hội tụ đúng trên võng mạc, mà lại hội tụ ở phía sau võng mạc.*

Tình trạng này xảy ra do hình dạng của nhãn cầu hoặc giác mạc khiến ánh sáng tập trung phía sau võng mạc thay vì trên võng mạc, dẫn đến hình ảnh bị mờ. Dựa vào mức độ ảnh hưởng đến thị lực và kết quả đo khúc xạ, viễn thị được phân loại như sau:

Viễn thị nhẹ: Dưới 2 diop.
Viễn thị trung bình: Từ 3 – 5 diop.
Viễn thị nặng: Trên 5 diop.

Viễn thị thường có yếu tố di truyền. Để cải thiện thị lực, người bệnh có thể đến gặp bác sĩ để được khám, đo thị lực và chỉ định các phương pháp điều trị phù hợp như đeo kính, sử dụng kính áp tròng hoặc phẫu thuật.

Viễn thị ảnh hưởng đến tầm nhìn như thế nào?

Quá trình nhìn bình thường diễn ra khi ánh sáng đi qua phía trước mắt (giác mạc và thủy tinh thể). Giác mạc và thủy tinh thể phối hợp để hội tụ ánh sáng vào võng mạc (lớp sau của mắt). Từ đó, võng mạc sẽ gửi tín hiệu đến não giúp con người nhìn thấy hình ảnh rõ ràng.

*Người bị viễn thị gặp khó khăn trong việc nhìn rõ các vật ở gần, chẳng hạn như khi đọc sách, xem điện thoại hoặc làm việc trên máy tính.*

Ở người bị viễn thị, quá trình nhìn bị ảnh hưởng do ánh sáng không hội tụ đúng vào võng mạc mà lại chiếu về phía sau võng mạc. Điều này dẫn đến tình trạng nhìn rõ vật ở xa nhưng lại mờ khi nhìn vật ở gần.

Viễn thị thường gặp ở trẻ em nhưng không gây ảnh hưởng nhiều đến thị lực. Với tật viễn thị nhẹ, phần lớn trẻ vẫn có thể nhìn rõ cả vật ở xa và gần. Khi trẻ lớn lên, mắt sẽ phát triển tự nhiên giúp giảm bớt hoặc khỏi hẳn.

Viễn thị là một bệnh lý của mắt, liên quan trực tiếp đến những thay đổi về cấu trúc giác mạc. Bệnh này có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Nguyên nhân gây viễn thị

Viễn thị là một bệnh lý của mắt, liên quan trực tiếp đến những thay đổi về cấu trúc giác mạc. Bệnh này có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau:

Bẩm sinh: do chiều dài nhãn cầu ngắn hơn bình thường hoặc giác mạc bị dẹt, dẫn đến tình trạng ánh sáng không hội tụ đúng vào hoàng điểm.
Di truyền: trẻ có nguy cơ mắc viễn thị cao hơn nếu được di truyền các gen bệnh từ bố mẹ. Bên cạnh đó, viễn thị nặng có thể là một phần của các rối loạn di truyền như hội chứng Down hay hội chứng Fragile X.
Nguyên nhân khác: khối u mắt, bệnh võng mạc, biến chứng sau phẫu thuật lấy thể thủy tinh bị đục, hoặc giác mạc bị dẹt do sẹo,… gây nên viễn thị.

Các triệu chứng viễn thị ở mắt

Ở mức độ nhẹ, viễn thị có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng, chỉ xuất hiện khi mắt phải hoạt động liên tục. Tuy nhiên, một số dấu hiệu phổ biến của viễn thị bao gồm:

Khó nhìn rõ các vật ở gần, phải nheo mắt để nhìn rõ hơn.
Thị lực mờ hơn vào ban đêm, kèm theo cảm giác mệt mỏi.
Nhìn đôi khi cố gắng đọc sách.
Đau nhức âm ỉ ở vùng mắt.
Mỏi mắt hoặc đau đầu khi đọc sách.
Ở trẻ em, có thể thấy trẻ thường xuyên dụi mắt hoặc ngại đọc sách.

Viễn thị có chữa được không?

Viễn thị có thể được điều trị bằng phương pháp phẫu thuật để thay đổi hình dạng giác mạc hoặc thủy tinh thể, giúp điều chỉnh hướng ánh sáng chiếu vào võng mạc. Ngoài ra, việc sử dụng kính mắt và kính áp tròng cũng là giải pháp hiệu quả không cần phẫu thuật. Phẫu thuật LASIK được xem là giải pháp lâu dài, trong khi kính mắt và kính áp tròng chỉ có tác dụng khi đeo.

Chẩn đoán viễn thị ở mắt

Việc chẩn đoán viễn thị bắt đầu bằng một cuộc khám mắt cơ bản, bao gồm:

Kiểm tra thị lực: Bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân đọc biểu đồ trong phòng khám và sử dụng kính soi võng mạc để quan sát ánh sáng phản chiếu. Thiết bị phoropter được sử dụng để xác định đơn thuốc phù hợp cho kính hoặc kính áp tròng.
Kiểm tra khúc xạ: giúp xác định các vấn đề về thị lực như cận thị, viễn thị hay loạn thị. Trong quá trình này, bác sĩ sẽ sử dụng nhiều dụng cụ khác nhau và yêu cầu bệnh nhân nhìn qua các thấu kính. Việc nhỏ thuốc giãn đồng tử giúp bác sĩ quan sát được rõ hơn bên trong mắt, mặc dù có thể khiến mắt nhạy cảm với ánh sáng trong vài giờ sau đó.
Đo giác mạc: phương pháp chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị các bệnh về giác mạc, bao gồm các tật khúc xạ và giác mạc hình chóp. Phương pháp này không chỉ giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp mà còn cho phép theo dõi sự thay đổi của bề mặt giác mạc theo thời gian.
Kiểm tra bằng đèn khe: Bệnh nhân được yêu cầu ngồi đối diện với thiết bị, tựa cằm và trán vào giá đỡ để bác sĩ có thể quan sát chi tiết và phát hiện các bất thường trong mắt. Kết quả kiểm tra có thể được thảo luận ngay với bệnh nhân.

Viễn thị được điều trị như thế nào?

Viễn thị thường không gây nguy hiểm, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị sớm, có thể dẫn đến nhược thị – tình trạng suy giảm thị lực vĩnh viễn, không thể cải thiện bằng kính. May mắn là người bị viễn thị có thể cải thiện thị lực thông qua việc đeo kính gọng, kính áp tròng hoặc phẫu thuật.

Kính mắt

Kính đeo mắt điều trị viễn thị thông qua các thấu kính đặc biệt, giúp điều chỉnh cách ánh sáng hội tụ vào võng mạc để cải thiện thị lực. Có nhiều loại tròng kính khác nhau như một tròng, hai tròng, ba tròng và đa tròng lũy tiến. Việc lựa chọn loại tròng kính và tần suất đeo phụ thuộc vào mức độ viễn thị của người bệnh.

Kính áp tròng

Kính áp tròng cũng hoạt động theo nguyên lý tương tự như kính đeo mắt, nhưng có điểm tiếp xúc nhỏ hơn và được đặt trực tiếp lên bề mặt nhãn cầu. Kính áp tròng có nhiều loại với các vật liệu và thiết kế đa dạng như mềm, cứng, thấm khí kết hợp thiết kế hình cầu, hình xuyến, đa tiêu cự và một góc. Tuy nhiên, kính áp tròng có thể gây một số tác dụng phụ như khô mắt và nhiễm trùng.

Phẫu thuật

Phẫu thuật điều trị viễn thị hoạt động bằng cách thay đổi độ cong của giác mạc để điều chỉnh cách ánh sáng đi vào mắt. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm:

Phẫu thuật LASIK (Laser hỗ trợ tại chỗ keratomileusis) là phương pháp điều trị trong đó bác sĩ tạo một vạt mỏng có bản lề trên giác mạc, sau đó sử dụng tia laser để điều chỉnh độ cong của giác mạc nhằm chữa viễn thị. Phương pháp có thời gian phục hồi nhanh và ít gây khó chịu hơn so với các phương pháp phẫu thuật giác mạc khác.

*LASIK là một loại phẫu thuật khúc xạ sử dụng laser để điều chỉnh các tật khúc xạ của mắt như cận thị, viễn thị và loạn thị.*

Phẫu thuật LASEK (Phẫu thuật cắt giác mạc dưới biểu mô có hỗ trợ bằng laser) được thực hiện bằng cách tạo một vạt siêu mỏng ở lớp biểu mô của giác mạc. Sau đó, bác sĩ sử dụng tia laser để định hình lại các lớp bên ngoài của giác mạc, thay đổi đường cong và cuối cùng là đặt lại lớp biểu mô.
Phẫu thuật PRK (Phẫu thuật cắt giác mạc bằng ánh sáng) có quy trình tương tự như LASEK, nhưng khác biệt ở chỗ bác sĩ loại bỏ hoàn toàn lớp biểu mô thay vì tạo vạt. Sau khi sử dụng tia laser để tạo hình lại giác mạc, lớp biểu mô sẽ tự phát triển trở lại và thích ứng với hình dạng mới của giác mạc.

Biến chứng tật viễn thị ở mắt

Nếu không được phát hiện và điều trị, viễn thị có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến thị lực và cuộc sống, bao gồm:

Lác mắt: Tình trạng hai mắt không nhìn thẳng hàng, đồng tử di chuyển không đồng đều khi thay đổi hướng nhìn;
Giảm khả năng làm việc: Dễ bị mỏi mắt, nhức đầu khi đọc sách hoặc làm việc gần, dẫn đến mệt mỏi và giảm hiệu suất công việc;
Mất an toàn: Người bị viễn thị mà không được điều trị có thể gặp nguy hiểm khi làm việc hoặc lái xe do tầm nhìn bị hạn chế.

Biện pháp phòng ngừa viễn thị

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình lão hóa tự nhiên của mắt, nhưng có một số biện pháp bạn có thể thực hiện để phòng ngừa hoặc làm chậm sự tiến triển của viễn thị:

Ăn uống lành mạnh: Bổ sung các chất dinh dưỡng quan trọng cho mắt như vitamin A, C, E và lutein;
Khám mắt định kỳ: Phát hiện sớm các vấn đề về mắt, ngay cả khi chưa có triệu chứng;
Đeo kính râm: Chọn kính râm có khả năng chặn ít nhất 99% tia UV, ngay cả trong ngày nhiều mây;
Cho mắt nghỉ ngơi: Tránh nhìn màn hình liên tục trong thời gian dài để ngăn ngừa mỏi mắt và hội chứng thị giác màn hình. Áp dụng quy tắc 20-20-20 (cứ 20 phút nhìn màn hình thì nhìn ra xa 6 mét trong 20 giây);
Kiểm soát bệnh mãn tính: Điều trị các bệnh như tiểu đường và huyết áp cao để tránh ảnh hưởng đến thị lực;
Ngăn ngừa chấn thương mắt: Đeo kính bảo hộ khi chơi thể thao, cắt cỏ, sơn hoặc sử dụng hóa chất độc hại;
Không hút thuốc: Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe tổng thể và cả thị lực;
Sử dụng kính đúng độ: Đảm bảo kính có độ phù hợp với tình trạng mắt và khám mắt định kỳ để kiểm tra lại độ kính;
Đảm bảo đủ ánh sáng: Sử dụng ánh sáng đầy đủ khi đọc sách hoặc làm việc để tránh căng mắt;
Giảm mỏi mắt: Thường xuyên cho mắt nghỉ ngơi bằng cách nhìn ra xa sau mỗi 20 phút tập trung.

Viễn thị là một tật khúc xạ phổ biến, đặc biệt là ở người lớn tuổi. Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình lão hóa tự nhiên của mắt, nhưng có nhiều biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào bất thường về mắt, hãy đến khám bác sĩ chuyên khoa mắt để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Khuyến cáo y khoa: Các bài viết của Phòng khám Đa khoa Phương Nam chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.

Nguồn tham khảo:

Farsightedness (Hyperopia): Symptoms, causes & treatment | MyVision.org. (2022, May 23). MyVision.org. https://myvision.org/hyperopia/

Farsightedness – Diagnosis and treatment – Mayo Clinic. (2020, June 16). https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/farsightedness/diagnosis-treatment/drc-20372499

Đánh giá bài viết

Bài viết này có hữu ích với bạn không?

65 lượt đọc

Giờ làm việc

Thứ 2 - Chủ Nhật

Thời gian: 07h00p - 18h00p

Liên Hệ

1800 2222
phuongnamclinic@gmail.com
1: Số 81 Phan Đình Phùng, Phường 1, Thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng
2: Số 412 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng
Nhà Thuốc Đa Khoa Phương Nam - Đức Trọng:
Số 410 Quốc lộ 20, Thị trấn Liên Nghĩa, Huyện Đức Trọng, Tỉnh Lâm Đồng