Hướng dẫn cách hạ nhãn áp hiệu quả, phổ biến hiện nay

Bác sĩ tư vấn Y khoa

Bác sĩ Nguyễn Ngọc Minh Quyên

Bác sĩ Nhãn khoa

Đặt lịch Xem hồ sơ

Tăng nhãn áp nghĩa là gì?

Tăng nhãn áp (hay còn gọi là tăng áp lực nội nhãn – IOP) là một tình trạng bệnh lý ở mắt, xảy ra khi áp suất bên trong nhãn cầu tăng cao hơn mức bình thường. Áp suất này gây ra bởi sự tích tụ dịch lỏng bên trong mắt, làm tổn thương dây thần kinh thị giác và có thể dẫn đến mù lòa nếu không được điều trị kịp thời.

Áp suất mắt bình thường nằm trong khoảng từ 11 đến 21 mmHg, đây là đơn vị đo áp lực tương tự như khi đo huyết áp. Nếu áp suất bên trong mắt của bạn cao hơn 21 mmHg ở một hoặc cả hai mắt, và điều này xảy ra trong hai lần khám mắt trở lên, bạn có thể đã bị tăng nhãn áp.

Dưới đây là hai loại tăng nhãn áp phổ biến:

Cách hỗ trợ hạ nhãn áp hiệu quả tại nhà

Đâu là cách giảm áp lực mắt tự nhiên tại nhà? Đối với bệnh nhân tăng nhãn áp giai đoạn đầu, bác sĩ thường ưu tiên điều trị bằng thuốc thay vì phẫu thuật. Ngoài việc tuân thủ đơn thuốc, bệnh nhân có thể áp dụng một số phương pháp đơn giản tại nhà để hỗ trợ hạ nhãn áp và thư giãn cho mắt. Những biện pháp này có thể bổ trợ hiệu quả cho quá trình điều trị chính.

Tập chớp mắt sau từ 3 – 4 giây

Một phương pháp đơn giản để hạ nhãn áp là thực hiện bài tập chớp mắt: chớp mắt mỗi 3-4 giây trong khoảng 2 phút. Có thể sử dụng đồng hồ để đảm bảo thời gian chính xác. Bài tập này giúp giảm áp suất trong mắt, cải thiện khả năng tiếp nhận thông tin của mắt. Đây là một cách thư giãn hiệu quả và dễ thực hiện tại nhà.

Khi tập trung vào màn hình máy tính, tivi hoặc chơi game, người ta thường có xu hướng chớp mắt ít hơn bình thường. Điều này có thể dẫn đến tình trạng căng thẳng và mỏi mắt, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và sự thoải mái của mắt. Việc chớp mắt thường xuyên là rất quan trọng để duy trì độ ẩm và sự thoải mái cho mắt trong các hoạt động này.

Úp bàn tay lên mắt

Một kỹ thuật thư giãn mắt đơn giản là đặt bàn tay phải lên mắt phải, với ngón tay chạm trán và lòng bàn tay chạm gò má, không ấn vào mắt. Giữ tư thế này trong 30-60 giây, cho phép chớp mắt tự nhiên. Sau đó, lặp lại và thực hiện tương tự cho bên mắt còn lại.

Bài tập thư giãn mắt này yêu cầu bạn úp bàn tay lên mắt trong khoảng 30 phút hoặc lâu hơn nếu có thể. Điều này giúp cơ thể thư giãn toàn diện, mắt được nghỉ ngơi tốt hơn và tâm trí thư thái hơn. Phương pháp này không chỉ giúp giảm stress mà còn cải thiện khả năng điều tiết của mắt, đồng thời hỗ trợ hạ nhãn áp nhanh chóng.

Dùng mắt vẽ hình số 8

Bài tập “số 8 nằm ngang” cho mắt được thực hiện bằng cách giữ đầu cố định và di chuyển mắt theo hình số 8 nằm ngang trong 2 phút. Phương pháp này giúp cải thiện nhãn áp, tăng cường sức khỏe và độ linh hoạt cho cơ mắt, đồng thời giảm nguy cơ thương tổn và tăng nhãn áp.

Tập trung nhìn gần và nhìn xa

Bài tập tập trung mắt này được thực hiện trong môi trường yên tĩnh. Bắt đầu bằng cách nhìn vào ngón cái đặt cách mắt 25cm trong 10 giây, sau đó chuyển sang nhìn một vật khác cách 3-6m. Luân phiên liên tục để mắt tập trung nhìn gần và nhìn xa như vậy liên tục trong khoảng 2 phút. Bài tập giúp tăng cường sức mạnh cơ mắt và cải thiện khả năng điều tiết, từ đó nâng cao chất lượng thị lực tổng thể.

Cách hạ nhãn áp bằng bằng sử dụng thuốc 

Việc lựa chọn loại thuốc và liều lượng sẽ phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể, do đó bạn cần tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Các thuốc nhỏ mắt kê theo toa bao gồm:

Thuốc điều trị tăng nhãn áp có thể gây ra một số tác dụng phụ như đỏ mắt hoặc kích ứng. Trong trường hợp thuốc không mang lại hiệu quả như mong đợi, bác sĩ có thể cân nhắc phương pháp phẫu thuật để giảm áp lực trong mắt.

Cách hạ nhãn áp bằng phương pháp phẫu thuật

Tăng nhãn áp, một dạng của bệnh glôcôm, gây tổn thương không hồi phục cho dây thần kinh thị giác và là nguyên nhân gây mù lòa phổ biến thứ hai trên thế giới. Hiện nay, y học chưa có phương pháp chữa trị triệt để cho bệnh này. Các can thiệp và phẫu thuật chỉ có thể giúp bảo vệ thị lực còn lại, không thể khôi phục thị lực đã mất do bệnh gây ra.

Điều trị tăng nhãn áp thường bắt đầu với thuốc nhỏ mắt hoặc uống, hoặc kết hợp cả hai, đối với bệnh nhân ở giai đoạn đầu. Phẫu thuật hạ nhãn áp chỉ được xem xét khi bệnh nặng hơn hoặc khi thuốc không còn hiệu quả như mong đợi.

Phẫu thuật là biện pháp cuối cùng nhằm cải thiện lưu thông thủy dịch và hạ nhãn áp cho bệnh nhân tăng nhãn áp. Có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau, và bác sĩ sẽ chọn cách thức phù hợp nhất dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Dưới đây là một số phương pháp phẫu thuật hạ nhãn áp phổ biến hiện nay:

Cách hạ nhãn áp bằng tia laser

Điều trị tăng nhãn áp bằng laser sử dụng tia năng lượng cao để khai thông ống dẫn lưu bị tắc, giúp thủy dịch thoát ra ngoài. Thủ thuật này thường được thực hiện ngoại trú. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần kiểm tra nhãn áp định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và đảm bảo phẫu thuật thành công.

Phẫu thuật mở mống mắt bằng laser là một phương pháp điều trị cho bệnh nhân có góc mắt dẫn lưu hẹp. Kỹ thuật này tạo một lỗ nhỏ ở phần trên mống mắt, nhằm cải thiện quá trình dẫn lưu thủy dịch, từ đó giúp kiểm soát nhãn áp hiệu quả hơn.

Ưu nhược điểm của phẫu thuật mở mống mắt bằng laser:

• Ưu điểm:Phẫu thuật laser giảm nhãn áp là một thủ thuật nhanh chóng, kéo dài khoảng 15 phút và không gây đau đớn. Bệnh nhân thường có thể về nhà ngay sau khi thực hiện. Do tính chất ít xâm lấn, phương pháp này giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật, đảm bảo an toàn cho mắt người bệnh.
• Nhược điểm: Phẫu thuật laser có thể gây tăng nhãn áp tạm thời, nên bệnh nhân thường được kê thêm thuốc hạ nhãn áp sau điều trị. Đây không phải là giải pháp triệt để, vì bệnh có thể tái phát sau 2-5 năm. Trong trường hợp đó, bệnh nhân có thể cần phẫu thuật lần hai hoặc chuyển sang phương pháp điều trị bằng thuốc khác.

Cách hạ nhãn áp bằng phẫu thuật dẫn ống dẫn lưu

Phương pháp đặt van dẫn lưu là một kỹ thuật điều trị tăng nhãn áp giai đoạn nặng. Trong thủ thuật này, một ống silicon dài khoảng 1,3cm được cấy vào phần trước của mắt. Ống này tạo một đường thoát cho thủy dịch, giúp giảm áp lực trong mắt.

Cách hạ nhãn áp bằng phẫu thuật cắt lọc

Khi điều trị bằng thuốc nhỏ mắt và phẫu thuật laser không mang lại hiệu quả, phẫu thuật cắt bè củng giác mạc thường được áp dụng như một biện pháp hạ nhãn áp tiếp theo. Sau phẫu thuật tăng nhãn áp, bệnh nhân có thể tạm thời không cần dùng thuốc. Tuy nhiên, việc theo dõi định kỳ và thường xuyên là rất quan trọng để kiểm soát nhãn áp.